Anne Psikolojisi

Birinci trimester boyunca kadın, gebeliğe özgü fiziksel değişimleri gözlemleyerek kendi bedenine odaklanmaktadır. Bu dönemde, gebelik olasılığı hakkında çevresi ile iletişim kurar. Annenin gebeliğe olan tutumu istekli veya endişeli olmak üzere zaman zaman farklılıklar gösterebilir. Annenin gebeliğe olan genel tutumu, gebeliğe uyum sürecini etkiler. Annenin gebeliği kabullendiğini, birinci trimesterın sonunda ortaya çıkan gebelikten haz duyma, anatomik ve fiziksel yakınmaları tolere etme, kendinin ve ailesinin gebelik ve doğumla baş edebileceğine dair güven duyguları gösterir.

​

Gebeliğin birinci trimesterında, kadın anne olmanın sevincini yaşarken diğer yandan doğal bir süreç olmasına rağmen yaşadığı fiziksel değişimler nedeniyle kendini hasta gibi hissedebilir. Gebeliğin birinci trimesterında genel olarak bu zıt duygular yaşanır. Bu dönemde annenin gebeliğine ilişkin korku ve umut duygularını aynı anda yaşadığı gözlenmektedir. Bu duygusal dalgalanmalar nedeniyle ani duygu ve mizaç değişiklikleri, aşırı duyarlılık, alınganlık, huzursuzluk, ani öfke, aşırı sevinç gibi nedensiz duygu değişimleri yaşayabilir. Kadın, bu nedensiz duygu değişimlerini kontrol edemediği ve anlayamadığı gibi, çevresi de anlamakta zorluk çekebilir. Gebelerde duygusal dalgalanmalarla birlikte, halsizlik, uyku ve iştah değişiklikleri, libido kaybı ve konsantrasyon güçlüğünün yaşanması da; gebelerde hafif düzeyde depresif ruh hali yaratabilmektedir.

 

Gebeliğin birinci trimesterında yaşanan duygusal dalgalanmalara; gebeliğin getirdiği aile içi ve çevresel değişimler, doğum ve çocuk büyütme kaygısı, mesleki açıdan gelecek kaygısı, çocuğa bakım verme konusunda yetersizlik duygusu ve fiziksel yakınmalar neden olabilmektedir. Birinci trimesterda; kadının cinsel hayat kalitesinde de değişiklikler gözlemlenebilmektedir. Gebenin, birinci trimesterda; bulantı, kusma, aşırı uyku hali ve yorgunluk gibi fiziksel yakınmaların artması ve meme ve cinsel organlardaki hassasiyet nedeniyle cinsel isteğin azalmasına yol açabilir.

 

Gebe kadınların %50-70’inde gebeliğin ilk 4 ile 10. haftasında mide bulantısı ve kusma semptomları tipik olarak görülmekte olup, 20. gebelik haftasından sonra azalmaktadır. Ancak gebelerin %10’unda semptomlar tüm gebelik boyunca sürmektedir. Gebelikte ortaya çıkan mide bulantısı ve kusma sebeplerinin fizyolojik nedenleri dışında, aynı zamanda annenin gebeliğe ve gebeliğin getireceği durumlara gösterdiği psikolojik tepki olabileceği düşünülmektedir.